Limburg

Tijdens de Provinciale Staten vergadering op 13-12 jl. heeft Statenlid Cynthia Smeets het woord gevoerd over de Herijking van het Limburgs Energie Fonds (LEF). Lees hieronder haar volledige bijdrage aan het debat. 

LEF, dat is wat we tonen met een investeringsfonds, dat innovaties die bijdragen aan maatschappelijke opgaven mogelijk maakt. Sinds de oprichting van het LEF in 2013 is er maar liefst 500 miljoen in 66 innovatieve duurzaamheidsprojecten gestoken en 40 Limburgse bedrijven. En dat is wat we willen, impact maken! De spreiding van de investeringen over Limburg naar de diverse beleidsmatige fonds doelen is ook positief: in 16 van de 33 gemeenten zijn bedrijven gefinancierd. Ook was het LEF het eerste energie investeringsfonds waar de EIB een lening aan heeft verstrekt. En iedere euro die is geïnvesteerd, levert 4,80 op bij andere investeerders. 
Sinds de oprichting is het fonds aanzienlijk gegroeid in haar kapitaal, voor een groot deel doordat PS ervoor heeft gekozen om te blijven investeren in een van de belangrijkste opgave van onze tijd. 
Maar een herijking van het LEF is noodzakelijk om het fonds in rustiger vaarwater te brengen, zo laten ook de onderliggende onafhankelijke onderzoeksrapporten zien.  Zodat de provinciale doelstellingen toekomstbestendig worden ondersteund. We zijn de afgelopen 1,5 jaar op een goede manier meegenomen in de ontwikkelingen en het college legt hier een voorstel voor dat ze in essentie niet met ons had hoeven bespreken, maar gezien het belang dat veel partijen hechten aan grip op onze deelnemingen is het alleen maar lovenswaardig dat het college kiest om PS in positie te brengen haar oordeel mee te geven over de governance. Wij bepalen de inhoudelijke en financiële koers van dit fonds. 
Wij vinden een dergelijke herijking van z’n belangrijke deelneming en investeringsfonds dan ook een voorbeeld hoe we dat ook zouden kunnen doen bij andere fondsen. 

Inhoudelijke doelstellingen 
En voorzitter, laten we heel duidelijk zijn over de inhoudelijke beleidsdoelstellingen: in het beleidskader nieuwe energie en schoon leefmilieu hebben we duidelijk koers gekozen.
We gaan aan de slag met het bestrijden van;
-  energiearmoede, 
- het verminderen van net congestie 
- en de oprichting van een provinciale energiediensten maatschappij

De gedeputeerde heeft toegezegd dat de inhoudelijke beleidsdoelen nader worden gedefinieerd en dat die met ons worden gedeeld voor de zomer 2025. Waarbij wij ervan uitgaan dat de doelstellingen ook dermate gekwantificeerd zijn dat inzichtelijk te maken is wat de bereikte impact is. 
Wat wij ook belangrijk vinden is dat de impact op de doelstellingen niet alleen ex ante moet worden omschreven, maar ook wat de reële impact is geweest van een project op de doelstellingen. 

Financiële doelstellingen
Het LEF is een van de vele instrumenten uit ons (financiële) instrumentenkoffer om onze maatschappelijke doelstellingen te bereiken. Het Rapport van Rebel laat zien dat de huidige fonds criteria en winstopslag soms hinderen bij het realiseren van deze maatschappelijk gewenste projecten. 
Maar we investeren ook met maatschappelijke middelen, geld van onze Limburgse inwoners in deze projecten. Dat vraagt van ons dat we goed laten onderzoeken wat dit precies betekent als we de rendementseisen versoepelen. Waarbij we dan in sommige gevallen accepteren dat het geld dat we investeren minder financieel rendement oplevert, maar wel meer maatschappelijke impact heeft. De SP wil boven alles dat we impact maken! en dat we bijdragen aan projecten en innovaties die onze beleidsdoelstellingen bereiken. 
Een te hoge mate van revolverendheid zou ertoe leiden dat het fonds te weinig toegevoegde waarde heeft in de markt en te weinig deals kan sluiten, constateert Rebel. Wat ons betreft is renderende revolverendheid voor dit fonds niet de manier om impact te maken. Daarom is een onderzoek naar revolverend of minder dan revolverend ook wenselijk, maar moet een percentage van rendement wel helder zijn in combinatie met de looptijd waarbinnen die rendementseis moet worden behaald 

Governance en rapportage
Met het inrichten van de RVC volgen wij de systematiek van verantwoording gelijk met veel andere investeringsfondsen. Dit biedt ook dat het fonds op afstand primair wordt aangestuurd door de fondsbeheerder met toezicht van de RVC. GS kan daarmee in haar aandeelhoudersrol komen en PS in haar strategische rol van kaderstelling en controle. De rapportage vorm zou wat ons betreft dan meer moeten gaan over is het fonds wenselijk, haalt het de afgesproken doelen, in welk soort categorie bedrijven investeert het (op doelniveau) en binnen de afgesproken rendementseis en periode en welke risico’s zijn er te benoemen en hoe wordt hier door de aandeelhouder in dit geval GS op gestuurd? 

Als SP hopen we met deze geleidelijke herijking van het fonds niet alleen te komen tot een fonds dat toekomstbestendig is, maar ook meer en sneller impact kan maken voor het verduurzamen van onze provincie.