Limburg

Het spookt in de Limburgse politiek. Coalitie en oppositie in het gouvernement staan al twee jaar lang lijnrecht tegenover elkaar. Thijs Coppus maakt een tussenbalans op.

De Commissaris der Koningin passeert de Staten bij de plannen voor Sporting Limburg en in juli verwierp een groot deel van de oppositie de uitkomst van het integriteitsonderzoek naar voormalig gedeputeerde Vrehen. Daarnaast zijn er over ook niet onbelangrijke zaken zoals de vergaderwijze en onderlinge omgangsvormen grote meningsverschillen tussen oppositie en coalitie. De oplossing voor deze problemen zit niet in nieuwe heisessies, het opstellen van protocollen en besloten vergaderen.

Want zo lang er een structureel gevoel van wantrouwen in het provinciehuis rondwaart, kan er eenvoudigweg niets veranderen. De basis voor het grote wantrouwen in de Limburgse politiek moet worden gezocht in de coalitievorming in 2007.

Vrijwel direct na de verkiezingsuitslag stond vast dat CDA en PvdA samen verder zouden gaan. De SP, de grote winnaar van de verkiezingen, werd na een gesprekje afgeserveerd. Ook de VVD, sinds jaar en dag coalitiepartner van CDA en PvdA, werd zonder enige moeite aan de kant gezet. Resultaat was dat een kleine meerderheid werd geconfronteerd met een grote minderheid.

Coalitiepartijen CDA en PvdA willen koste wat het koste zoveel mogelijk van het collegeprogramma realiseren. Naar breed draagvlak binnen de Staten is nooit gezocht en dat werd logischerwijs ook nooit gevonden. Hierdoor gaat het tijdens Statenvergaderingen vaker over procedures dan over de inhoud en krijgen Gedeputeerde Staten alle ruimte om voorstellen op het laatste moment aan de agenda toe te voegen of er vanaf te halen.

De permanente crisis in de provinciale politiek kan niet worden opgelost met nieuwe afspraken, gedragscodes, trainingen en besloten vergaderingen.

Want de oorzaak van het probleem, een gebrek aan respect voor Provinciale Staten als hoogste orgaan en een diep gevoel van onderling wantrouwen, wordt hiermee niet weggenomen. De oplossing zit daarom niet in formaliteiten, maar in een andere houding van alle betrokkenen en meer ruimte voor het inhoudelijk debat.

Politieke debatten moeten worden gevoerd waar ze thuis horen: niet in het presidium (overleg van fractievoorzitters), maar in de Staten en de commissies.

Maar hier moet wel ruimte voor zijn. Daarom moet de koppeling tussen de commissies en de portefeuilles van de gedeputeerden worden losgelaten en worden bekeken of meer Statencommissies noodzakelijk zijn. Het presidium blijft openbaar vergaderen, maar er komt wel ruimte om enkele keren per jaar in beslotenheid van gedachten te wisselen. En de Staten gaan duidelijke kaders stellen, zodat Gedeputeerde Staten geen ruimte meer krijgen om buiten Provinciale Staten om belangrijke toezeggingen te doen of grote ontwikkelingen in gang te zetten.

Dit opinieartikel is op 28 juli verschenen in de Limburgse kranten.