Limburg

De Voorjaarsnota 2015 is de eerste invulling van het coalitieakkoord 2015-2019. Het is de bedoeling dat we hiermee inzicht krijgen in hoe en wanneer het college de ambities uit het coalitieakkoord gaat waarmaken. Bij een aantal zaken wordt al concrete uitwerking genoemd. Andere zaken vragen wat meer tijd en krijgen hun uitwerking later dit jaar, of in 2016. In veel gevallen wordt duidelijk welke richting het college op wil gaan.

Een samenvatting van de algemene beschouwingen van fractievoorzitter Bram Schaminée.

Sociale agenda 
De sociale agenda kan de provincie niet in haar eentje uitvoeren. Om dat echt te laten slagen is goede afstemming nodig. De provincie is nu volop in gesprek met gemeenten, burgers en instellingen om dit krachtig vorm te geven. Op het gebied van gezondheid wordt dit jaar gestart met de gezonde Basisschool van de Toekomst, waardoor kinderen leren over het belang van gezonde voeding en beweging. Ook komt er na de zomer een onderzoek naar de gezondheidssituatie van de Limburgers. Het ondersteunen van gemeenten bij de transformatie van de zorg is ook een belangrijk onderdeel van de sociale agenda. In de VJN worden hiervoor een aantal richtingen aangegeven. De SP vindt het een goede zaak dat armoedebestrijding onder kinderen nu ook aandacht krijgt. We zijn benieuwd naar de bevindingen en hoe dit invulling gaat krijgen in de sociale agenda.

Onderwijs en arbeidsmarkt We verwachten veel van het Limburgs Werk Akkoord, dat in de eerste helft van 2016 zal komen. Hierin worden alle ambities op het gebied van economie, onderwijs en arbeidsmarkt uitgewerkt. Een belangrijke voorwaarde voor succes is goede afstemming tussen onderwijs en werkgevers. Nu loopt het onderwijs vaak achter op de praktijk. De SP wil daarom dat de provincie inzet op betere synergie tussen bedrijven en opleidingen. Een goed voorbeeld is de opleiding vliegtuigtechniek van Leeuwenborgh, die direct gekoppeld is aan een onderhoudsbedrijf op Maastricht Aachen Airport. Voor de SP staat voorop dat de inzet van de provincie banen gaat opleveren. Het gaat ons daarbij niet alleen om het aantal, maar ook om de kwaliteit. Dus met een fatsoenlijk salaris en perspectief op vaste aanstelling. En niet alleen voor kenniswerkers, maar ook voor andere segmenten van de arbeidsmarkt, zoals jongeren, 50-plussers en lager opgeleiden.

Wat voor de SP nog onvoldoende duidelijk wordt, is hoe het arbeidsmarktbeleid zich verhoudt tot de economische structuurversterking. De Limburgse campussen samen gaan optrekken met geschikte MKB-bedrijven. We lezen dat naast de sectoren landbouw en toerisme en recreatie ook de logistiek, maakindustrie en dienstverlening moeten gaan profiteren.

Energie en duurzaamheid
De eerste uitwerking van het plan voor asbestsanering ziet er kansrijk uit. Er is ook oog voor niet-verplichte asbestsanering en voor de certificatie van de saneerders. De koppeling met energietransitie is een logische zet om
de verbreding te zoeken. In dat licht is het goed dat er ook naar energieopslag en infrastructuur wordt gekeken. De inzet op samenwerking met gemeenten en burgers is een belangrijke voorwaarde voor succes. 

We zijn blij voor de betrokkenen dat eindelijk voortgang is geboekt in het oplossen van de mijn(water)schade. Hoewel de verantwoordelijkheid bij het Rijk ligt, is het goed dat de provincie en de gemeenten de krachten hebben gebundeld. Het calamiteitenfonds is slechts een
noodvoorziening en op langere termijn is veel meer nodig. Daarom moeten de krachten in Limburg gebundeld blijven om samen naar Den Haag een vuist te maken. Groningen gaf het voorbeeld en met resultaat.

Natuur
Bij het lezen van hoofdstuk 6 van de voorjaarsnota bekroop ons een raar gevoel. Termen zoals koopmanschap, ondernemerschap en vakmanschap geven de indruk dat het een hoofdstuk over economie betreft, maar de titel is toch echt ‘Limburg leefbaar en groen’. Op
het gebied van leefbaarheid worden wel wat zaken benoemd. Maar het is ons nog niet duidelijk wat de provincie van plan is op het gebied van natuur en welke
middelen daarvoor beschikbaar zijn. Immers, de natuuropgaven en de afspraken die hierover zijn gemaakt zijn nog lang niet allemaal uitgevoerd. Er zal nog veel moeten gebeuren en vermindering van de provinciale inzet hierop kan echt niet. Verder vragen wij ons af hoe de samenwerking met de verschillende organisaties georganiseerd wordt. Kort voor de verkiezingen hebben 18 organisaties een gezamenlijk manifest hierover opgesteld.

Limburg onbegrensd
De provincie zet in op actieve samenwerking over de grens. Waar dit de buurlanden betreft is dit wat de SP
betreft een logische keuze. Op het gebied van arbeidsmarkt, openbaarv ervoer, onderwijs, 
duurzaamheid en zorg liggen daar veel kansen. Het doel van dit college is om grenzen te slechten. De SP onderschrijft het belang van het instituut ITEM daarin. Wel vragen wij ons af hoe er wordt gestuurd op samenwerking tussen alle clubs die de grenzen moeten gaan slechten. 

De provincie kijkt voor economische ontwikkelingen nog veel verder dan de buurlanden. De inzet op Azerbeidzjan en Sichuan ligt wat de SP betreft niet voor de hand. In de VJN staat dat dit najaar de eerste ervaringen van de inzet in Azerbeidzjan worden geëvalueerd. De SP wil dat niet alleen de ervaringen geëvalueerd worden, maar ook dat de
resultaten aan de hand van indicatoren worden afgewogen tegen de kosten. Daarnaast willen we ook de inzet in Sichuan op deze manier kunnen beoordelen.

Motie transparante declaraties
De SP dient een motie in over de transparantie van declaraties. De aanleiding daarvoor is de onduidelijkheid die is ontstaan naar aanleiding van een krantenbericht vorige week . In hoofdstuk 10  van de voorjaarsnota op pagina 43 staat: ‘We streven ernaar om in de begroting 2016 meer inzicht te geven in de manier waarop we met onze middelen omgaan met een transparante structuur.’ Dat is wat de SP betreft de kern van de discussie over declaraties. Waar publieke middelen worden gebruikt moet het inzicht in het gebruik ervan transparant zijn. De oproep in de motie is heel helder: declaraties moeten transparant zijn. En in het geval van facturen betekent dit dat alle bedragen gewoon te lezen zijn. Dat vergroot niet alleen de controleerbaarheid, maar straalt ook uit dat er niets te verbergen valt. Als je goed wilt omgaan met declaraties, dan zijn duidelijke regels en goede controle het uitgangspunt. Dat laatste willen we met deze motie vastleggen. Maar wat de SP betreft zijn we er dan nog niet. Wat ontbreekt is een toetsing aan morele en ethische criteria. Want ook als de formele regels gevolgd worden, blijft het de vraag of het ook acceptabel is volgens maatschappelijke normen en waarden. Dat blijft een open plek. Door een sobere houding aan te nemen bouw je als het ware zelf een morele toets in. Maar wat de SP betreft moet er ook in de regels een dergelijke toets worden ingebouwd. Eerder hebben we al aangekondigd dat we hierover de discussie willen aangaan met de Staten. Na de zomer zullen we hierover een rapport presenteren.